Is dit een bewijs? |
|
|
De uiteindelijke
onvermijdelijke verzameling bestond uit 1405 figuren.
Die zou je nog met de hand kunnen nalopen, maar het bewijs bij
elk van hen moest met computers geleverd worden. Dus eigenlijk
is het bewijs in praktijk niet na te lopen.
Is het dan nog wel een bewijs?
Kan een bewijs dat niet met de hand gecontroleerd kan worden
geldig zijn?
Wat is eigenlijk een bewijs?
In 1979 publiceerde de filosoof Thomas Tymoczko een artikel met
de volgende strekking: |
|
|
Appel en Haken hebben
misschien wel gedemonstreerd dat 4 kleuren genoeg
is, maar niet bewezen.
Een echt bewijs moet voldoen aan de criteria overtuigendheid
en overzichtbaarheid. Aan dat laatste
voldoet dit bewijs niet. Wiskundigen hebben alleen vernomen
dat het bewijs er is. Geen enkele wiskundige heeft het
bewijs gezien, en dat zal ook nooit gebeuren. Een
geldig bewijs mag geen beroep op computers doen. Die
kunnen fouten maken (programmeerfouten, storingen). Hun
output kan verkeerd gelezen worden, of zij kunnen de
wiskundige essentie verkeerd interpreteren.
Als we zulke 'experimenten' met computers toelaten loopt
de wiskunde het gevaar een empirische wetenschap te
worden, net zo feilbaar als de natuurkunde. |
|
|
|
Maar hiertegen kwam weer een storm
van protest van aanhangers van Appel en Haken. Ted Swart
publiceerde een artikel met de volgende strekking: |
|
|
Een computerbewijs is
in principe precies hetzelfde als een bewijs met pen en
papier. Het enige verschil is dat het langer is, het
'karakter' van het bewijs is niet verschillend. Een
computer die lange controleertaken uitvoert is minstens
zo betrouwbaar als een mens die dat met de hand doet.
Waarschijnlijk nog betrouwbaarder! |
|
|
|
En zo waren er meer VOORS en
TEGENS: |
|
|
Ian Stewart:
Dit is geen bewijs. Dit is een toevalligheid. Waarom
bestaat er een onvermijdelijke verzameling verkleinbare
figuren? Het enige antwoord is "Nou DAAROM, hier is
er eentje, kijk zelf maar". Er wordt geen verborgen
structuur of patroon aangetoond. |
|
|
|
Daniel Cohen:
Het controleerprogramma leverde elke keer als output
alleen maar een "JA" dat een
"procedure" beëindigd was. Niet HOE dat
gebeurde. Dat is heel iets anders dan een programma dat
een getal oplevert dat vervolgens door een mens
gecontroleerd kan worden. We kunnen nog steeds niet
beredeneren waarom 4 kleuren genoeg zijn! |
|
|
|
Coxeter:
Als een computerbewijs door genoeg mensen
gecontroleerd is en goed bevonden is moeten we het maar
accepteren. maar dit is wel een andere categorie
bewijs dan we gewend zijn. |
|
|
|
Iedereen (inclusief Appel en Haken)
was het wel met elkaar eens dat dit een erg lelijk bewijs was.
Om met G. H. Hardy te spreken: |
|
|
|