| Schaalverdelingen |
|
| 't Is maar hoe je het bekijkt....
Deze soort misbruik komen we elke dag tegen!
Elke dag?
Ja, elke dag!!!
Tenminste als je de krant leest.
Daar staan op de financiële pagina's altijd mooie grafiekjes om aan te
geven hoe het met de beursindexcijfers gegaan is.
Vandaag is het 30 juli 2004. Wacht maar even, dan loop ik naar beneden
om de krant te halen...... |
Zo daar ben ik alweer. Even
kijken... Ja hier bijvoorbeeld. Het grafiekje hiernaast uit de
Volkskrant geeft het verloop van de AEX-index weer.
Het lijkt op het eerste gezicht dit jaar stormachtig te verlopen met de
AEX. Toppen en dalen wisselen elkaar af.
Totdat je je realiseert dat de schaalverdeling op de verticale as niet
bij nul begint (de zaagtand die er dan hoort te staan is voor het gemak
maar weggelaten).
Ja hoor! Zo kan ik ook nieuws uit het niets fabriceren. In maart heeft
vast in de krant een verontrustend artikel over de sterke daling van de
beursindex gestaan, natuurlijk direct verbonden met een verontrustend
verhaal over de economie in het algemeen.
|
 |
Maar als je de schaalverdeling wél
correct weergeeft dan krijg je iets als hiernaast.
Nogal een verschil!
Van de woeste schuimkoppen van de index is nog slechts een "rustig
kabbelend beekje overgebleven!
Die spectaculaire daling in maart met dat verontrustende artikel, daar
blijft zo eigenlijk niets meer van over.
Maar ja, dan heb je als krant geen nieuws te melden....... |
 |
|
|
Een tweede voorbeeldje.
Hieronder staan twee grafiekjes uit een (gefingeerd) jaarverslag van een
grote onderneming. Zij geven de winst over de jaren 1988 en 1989 weer.
In het jaarverslag van 1988 was te lezen dat er sprake was van een "licht
dalende tendens". En in het verslag van 1989 is te lezen dat er
dat jaar een "spectaculaire winststijging" te zien was. |
|
|
 |
|
|
De schaalverdeling van 1988 begint netjes
bij nul, zodat de daling zo klein mogelijk lijkt. De schaalverdeling van
1989 begint uiteraard niet bij nul, om de stijging groter te laten
lijken. Bovendien is voor een extra effect de
schaalverdeling van 1989 ook nog eens uitgerekt: één hokje is 1 miljoen
winst, en in 1988 was één hokje 5 miljoen.
Een kritische lezer merkt natuurlijk op dat de spectaculaire
stijging in 1989 niet voldoende is om de licht dalende tendens van 1988
te compenseren!!!!!!!!!
Maar ja, niet iedereen is een kritische lezer! |
|
|
|