© h.hofstede (h.hofstede@hogeland.nl)

Een familie krommen veranderen in een differentiaalvergelijking.
       
Tot nu toe hadden we steeds als probleem één of andere differentiaalvergelijking en gingen we op zoek naar oplossingskrommen.
In deze les bekijken we het eens van de andere kant:  Stel dat we een serie krommen hebben, kunnen we daar dan een passende differentiaalvergelijking bij vinden waarvan zij de oplossing zijn?

Ik denk het wel....

Sterker nog:  het is zelfs vrij eenvoudig. Gewoon het volgende recept volgen:
       

       
Voorbeeld  1.  Stel een differentiaalvergelijking op van de familie van krommen  y = C1ex + C2e2x

basisvergelijking:   C1ex + C2e2x - y = 0    ....(1)
afgeleide:  C1ex + 2C2e2x  - y' = 0   .....(2)
tweede afgeleide:   C1ex + 4C2e2x - y''  = 0  ......(3)

(2) - (1)  geeft  C2e2x - y' +  y = 0   ......(4)
(3) - (1)  geeft   3C2e2x - y'' + y  = 0  ......(5)

driemaal (4) - (5)    geeft   y'' - 3y'  + 2y  = 0   en daar is de differentiaalvergelijking al!       
       
Voorbeeld 2.  Geef een differentiaalvergelijking die hoort bij alle cirkels met middelpunt op de x-as.

die cirkels zien eruit als   (x - C1)2 + y2  = C22   (het middelpunt is  (C1, 0) en de straal is C2).
basisvergelijking:     (x - C1)2 + y2  - C22  = 0     .....(1)
afgeleide:    2(x - C1) + 2y y' = 0       ......(2)
tweede afgeleide:   2 + 2y'  + 2y' • y''  = 0      .......(3)

Nou dat elimineren hoeft al niet meer:  in die laatste zijn de C's al verdwenen.
Je zou hem voor de mooi-igheid nog door 2 kunnen delen:   y' • y'' + y' + 1 = 0
       
       
  OPGAVEN
       
1. Stel een differentiaalvergelijking op die hoort bij alle cirkels met middelpunt op de y-as.
       
2. Bij de familie krommen  y = asinx + bcosx   hoort de differentiaalvergelijking  y'' + y = 0
  Toon dat aan door de differentiaalvergelijking af te leiden uit de familie van krommen.
       
3. Stel een differentiaalvergelijking op bij de krommen  y  =  a/x + bx
       
4. Geef een differentiaalvergelijking die bij de volgende families van krommen hoort:
       
  a. y = Ae2x + Bex + C
       
  b. y = Ax3 + Bx + C
       
  c. y = A√x + Bx
       
5. Gegeven is de krommenbundel   y = 2 + (2c - 2)x - c2  
       
  a. Bepaal de differentiaalvergelijking die bij deze krommenbundel hoort.
       
  b. Voor welke p is  y = x2  - 2x + p  een oplossing van de in a) verkregen differentiaalvergelijking?  
     

p = 2

  c. Wat is het meetkundige verband tussen de gegeven krommenbundel en het antwoord op vraag b)?
       
6. Geef de differentiaalvergelijking die hoort bij de bundel parabolen met de y-as als symmetrie-as.
       
     

© h.hofstede (h.hofstede@hogeland.nl)