© h.hofstede (h.hofstede@hogeland.nl)

       
EENHEDEN.
             
Eenheden zijn eigenlijk de "basisblokjes"  waarmee dingen gemeten worden. Als we zeggen dat iets 12 cm lang is, dan bedoelen we dat er 12 stukjes van een cm in die lengte passen. En als de inhoud van een aquarium 960 liter is, dan betekent dat eigenlijk dat er 960 keer een blokje van 1 liter in past.

Nou kun je natuurlijk ook van eenheid veranderen......
Je hebt gemeten dat een afstand gelijk is aan 20 kilometer (er passen twintig stukken van een kilometer in) maar je wilt graag weten hoeveel stukjes van een meter daar dan in gaan.

Ofwel, je vraagt je af:   20 km = .....m ?

Hieronder zie je een trapje, waarbij bij elke trede de komma één plaats verschuift. Welke kant op? Dat staat eronder, en dat is heel eenvoudig:  als je naar rechts gaat op de trap gaat de komma ook naar rechts. En als je naar links gaat op de trap gaat de komma ook naar links.
       

       
Voor km naar m moet je drie stapjes naar rechts op de trap nemen, dus de komma gaat 3 plaatsen naar rechts.
Zet er eerst een komma in:    20 km = 20,00000000....km

Doe de komma drie plaatsen naar rechts en je krijgt  20000,.... meter.  Dus 20000 m.

Voorvoegsels.

En wat hierboven staat voor meters geldt voor elke eenheid!!  Grammen, Liters, noem maar op.
Dat zit hem in de volgende voorvoegsels:
       
k h da - d c m
kilo hecto deca - deci centi milli
1000 100 10 1 0,1 0,01 0,001
       
Als daar in dat oranje blokje grammen staan, dan zie je nu dat 123 hectogram gelijk is aan  1230000 centigram. Immers je gaat 4 stappen in de tabel naar rechts (van hecto naar centi) dus de komma verschuift 4 plaatsen naar rechts.

En  21 milliliter is gelijk aan  0,021 liter, immers je gaat in de tabel 3 plaatsen naar links (van milli naar "niets"), dus de komma ook, en 21  is gelijk aan 0000021,00000.
Als je de komma 3 maar links doet krijg je 0,021

Onthouden is meestal makkelijk met een ezelsbruggetje.
Onthoud gewoon de zin  "Kijk hem daar, die coole man".
De komma is de plaats van de oorspronkelijke eenheid, en de beginletters van de andere woorden zijn de voorvoegsels.
       
kijk hem daar, die coole man
       
Eenheden in het kwadraat.
       
Dat komt eigenlijk alleen bij meters voor, en dan gaat het steeds om oppervlaktes. Die geeft je aan met  mm2,  cm2,  m2  enz. Je spreekt het uit als "vierkante millimeter", "vierkante centimeter", vierkante meter" enz.
Het goede nieuws is:
       

Het gaat precies zo als hierboven,
alleen is nu elk stapje 2 plaatsen voor de komma.
       

       
Wil je bijvoorbeeld  0,00034 hm2 omrekenen naar dm2 dan moet je 3 eenheden naar rechts, maar dat zijn 6 treden, dus de komma schuift 6 plaatsen naar rechts.
Dat geeft  340 dm2
makkie....Geen vuiltje aan de lucht.......

Maar nou komt de ellende!!

Er is nog een andere eenheid die OOK oppervlakte aangeeft, en dat is de are
       
 1 are = 1 dam2
       
Maar ook bij de are kun je weer voorvoegsels gebruiken, zoals de centi-are en de hectare (= hecto-are)
Vervelend genoeg gaan die weer gewoon met 1 kommaplek per stapje. Dat kun je ook wel zien aan het feit dat er geen kwadraat bij de eenheid staat.
Dus eigenlijk zó:
       

       
Die blauwe are-schaal is gewoon één plaats per eenheid.
Als je beide schalen met elkaar moet vergelijken gebruik dan altijd die dikke blauwe pijl. ofwel:  ga altijd eerst naar are/dam2 en stap dan over op de andere schaal.

voorbeeld 1:  hoeveel  ha is  5000 m2 ?
Van m2 naar dam2 is twee kommaplaatsen naar links, dus  5000 m2 = 50 dam2
Dat is dus 50 are
Van are naar ha is twee kommaplaatsen naar links, dus 50 are = 0,5 ha
Kortom:  5000 m2 = 0,5 ha.

voorbeeld 2:  hoeveel cm2 is  0,02 ha?
Van ha naar are is 2 plaatsen naar rechts, dus  0,02 ha = 2 are
2 are = 2 dam2
Van dam2 naar cm2 is  3 eenheden  naar rechts, dus 6 kommaplaatsen naar rechts, dus dat wordt  2000000 cm2
Kortom:  0,02 ha = 2000000 cm2
       
Eenheden tot-de-derde.
       
Dat komt eigenlijk alleen bij meters voor, en dan gaat het steeds om inhouden. Die geeft je aan met  mm3,  cm3,  m3  enz. Je spreekt het uit als "kubieke millimeter", "kubieke centimeter", kubieke meter" enz.
Ook hier gaat het weer precies hetzelfde als bij de gewone schaal, alleen nu zijn het..... je raadt het al misschien.... per eenheid DRIE kommastapjes.
       

       
Wil je bijvoorbeeld  350000 cm3 omrekenen naar m3 dan ga je 2 eenheden naar links, dus 6 kommastappen (6 treden op de trap) !!!
Dat geeft   350000 = 0,35 m3 
       
Is hier ook ellende??
       
Jazeker!
Een andere eenheid die OOK de inhoud weergeeft is de liter.
 

1 liter  =  1 dm3

       
Een ook de schaal van de liters (cl, dl, ...) is weer een "gewone"  schaal. Dus 1 kommaplaats per eenheid. Dat zie je ook al wel omdat er geen machten bij de eenheden staan.
Dat geeft het volgende:
       

       
Die groene literschaal is weer gewoon 1 kommaplaats per eenheid.
Volg weer de groene pijl om beide schalen met elkaar te vergelijken.

Voorbeeld 3.
Hoeveel hl is  40000 cm3?
Van cm3 naar dm3 is 1 eenheid, dus 3 kommaplaatsen.
Dus  40000 cm3 = 40 dm3
Dat is dus 40 liter.
Van liter naar hl is 2 plaatsen naar links, dus  40 liter is 0,4 hl
Kortom:  40000 cm3 = 0,4 hl
       
       
1. Hoeveel cl melk zit er in deze maatbeker?

125 cl
2. a. 2,5 km =  .....m

2500
  f 4200 m = .....km

4,2
  b. 0,25 km = .....hm

2,5
  g 25000 m = .....km

25
  c. 7,1 km = .....cm

710000
  h 42,8 hm = .....km

4,28
  d. 2,9 km = .....dam

290
  i 420000 cm = .....km

4,2
  e. 0,02 km = .....dm

200
  j 12,5 dam = ..... km

0,125
               
3. a. 251 hm = .....km

25,1
  f 80 m = .....hm

8000
  b. 0,1 hm = .....km

0,01
  g 480 m = .....hm

48000
  c. 1,5 hm = .....cm

15000
  h 2,8 km = .....hm

28
  d. 0,5 hm = .....dam

5
  i 63000 cm = .....hm

6,3
  e. 0,2 hm = .....dm

200
  j 8,5 dam = .....hm

0,85
               
4. a. 3,2 hm = .....m

320
  f 3450 m = .....km

3,45
  b. 3,4 hm = .....dm

3400
  g 85750 cm = .....hm

8,575
  c. 2,87 dam = ..... cm

2870
  h 12,8 mm = .....dm

0,128
  d. 2,15 km = .....dm

21500
  i 150000 cm = .....dam

150
  e. 0,002 km = .....cm

200
  j 342,5 dm = ..... hm

0,3425
               
5. a. 530 mm = .....dm

5,3
  f 1,85 dm = .....mm

185
  b. 612 mm = .....m

0,612
  g 8,90 dm = .....cm

89
  c. 18,5 cm = .....m

0,185
  h 0,128 hm = .....dm

128
  d. 34600 cm = .....dam

34,6
  i 0,097 km = .....cm

9700
  e. 120 dm = .....hm

0,12
  j 0,874 dam = .....mm

8740
               
6. a. 5000 cl =  .... dam3

0,00005
  f 0,00006 km3 = ..... liter

60000000
  b. 0,06 m3 = .... ml

60000
  g 6500 hm3 = ..... hl

0,000065
  c. 6800 ha = .... km2

0,068
  h 433000 ml = .....m3

0,433
  d. 4500 cm2 = .....ca

0,45
  i 5600 ca = .... cm2

56000000
  e. 32 km2 = ..... are

32000
  j 2 ha = ..... m2

2000
 
7. Wat kost de vis hiernaast ongeveer?

a.  €1,20
b.  €12,-
c.  €18, -
d.  €120,-

b.
 
8. In een maatkan past precies 23,4 cl.  Hoeveel liter is dat?
       

0,234
 
9. Voor het maken van één "Cinderella" cocktail heb je het volgende nodig:  
    •  8 cl. grapefruitsap
•  8 cl. ananassap
•  2 cl. kokossiroop
•  1 cl. grenadinesap
•  2 cl. room 
     
  Er is beschikbaar:
    •  1 pak grapefruitsap à 1 l.
•  1 pak ananassap à 1 l.
•  1 fles kokossiroop à 900 ml.
•  1 blik grenadinesiroop à 0,75 l.
•  2 bekertjes room à 200 ml.
       
  Hoeveel Cinderella's kunnen er maximaal met de beschikbare ingrediënten gemaakt worden?
       

10 (de room)
 
       
10. Welk van de volgende inhouden is het grootst?
       
  a.   0,1 m3
b.  100 hl
c.  1000 liter
d.  10000 cm3
       

b.
 
11.

       
  Schoolfeest 18 juni, alle drankjes 1 muntje.

Hoeveel liter aan drankjes is deze avond in totaal verkocht?
       

134,7 liter
 
 




   
12. Een snoepverkoper verdeelt 33 kilo paaseieren in zakjes van 400 gram.

Hoeveel zakjes paaseieren kan hij vullen?
       

82,5
 
 




13. Een liter olijfolie weegt 920 gram.
Een tankwagen vervoert 30000 liter olijfolie van Italië naar Nederland.

Hoeveel ton weegt deze olijfolie?
       

27,6 ton
 
 




       
       

© h.hofstede (h.hofstede@hogeland.nl)